Species introduced outside their natural range are considered as non-native or alien. A portion of these species tends to become invasive that is, harmful towards the environment, society, human health and the economy. Biological invasions are considered to be a crucial ecological problem around the world and have been pointed out as one of the main causes of global biodiversity loss. Some invasive alien species (IAS) present in Cyprus, such as the brown rat (Rattus norvegicus) and the brown-banded cockroach, (Supella longipalpa), have been associated with the transmission of pathogens and diseases. Additionally, stored products pests such as various seed-beetles (e.g. the Chinese bruchid - Callosobruchus chinensis) and moths (e.g. the angoumois grain moth - Sitotroga cerealella) inflict serious damage to agricultural commodities and household products. Finally, numerous IAS have been found to negatively affect native biodiversity through competition with native species for available food sources, active predation of indigenous species or even by changing structural and chemical qualities of the environment. Some alarming examples in Cyprus waters are the lionfish (Pterois miles) and the silver-cheeked toadfish (Lagocephalus sceleratus), whose populations have been gradually increasing due to the absence of predators, significantly lowering native fish populations. On land, the invasive golden wreath wattle (Acacia saligna) has been proved responsible for the decrease of plant communities’ species richness and displacement of threatened plant species.
During the last five centuries, the number of IAS has been growing exponentially and their impacts have become more and more difficult to manage. Up-to-date checklists and databases holding valuable information on IAS are crucial in order to shape national as well as international environmental legislation, prioritise nature conversation and mitigate the impacts of IAS. Early detection and surveillance of IAS’ presence, distribution and impacts is important for strategic planning in conservation efforts, with citizen scientists aiding multiple times these endeavours. Specifically in Cyprus, citizen scientists have assisted in recording alien species such as a butterflyfish representative of the genus Heniochus, the Lumpfish Cyclopterus lumpus and the rosemary beetle Chrysolina americana. By reporting on alien invasive species and recording their presence or impacts, citizens can actively participate in scientific research and contribute in shedding a light to perhaps one of the greatest ecological problem of our times.
Citizens can contribute to the study of IAS in many ways. Our team is particularly interested in detecting early the following IAS not currently present in the island: The Asian Tiger Mosquito (Aedes albopictus), the brown marmorated stink bug (Halyomorpha halys), the grape phylloxera (Daktulosphaira vitifoliae), the harlequin ladybug (Harmonia axyridis), the giant resin bee (Megaschile sculpturalis) and the Asian hornet (Vespa velutina). We are also keen on mapping the distribution of IAS already present on the island such as the red swamp crayfish (Procambarus clarkii), the western mosquitofish (Gambusia affinis), the red palm weevil (Rhynchophorus ferrugineus) and the palm moth (Paysandisia archon).
Contact us on martinoulab@gmail.com through Facebook https://www.facebook.com/groups/thethreemosquiteers or Twitter @afmartinou and submit your records. Alternatively, you can add your observations in iNaturalist Citizen Science Platform and become a member of various projects studying the biodiversity and alien species of Cyprus such as:
Biodiversity of Cyprus: https://www.inaturalist.org/projects/biodiversity-of-cyprus
The Island of Cyprus: https://www.inaturalist.org/projects/the-island-of-cyprus
The Wildlife of the Akrotiri Peninsula, Cyprus: https://www.inaturalist.org/projects/the-wildlife-of-the-akrotiri-peninsula-cyprus
Wildlife of Dhekelia, Cyprus: https://www.inaturalist.org/projects/wildlife-of-dhekelia-cyprus
Alien to Cyprus Entomofauna: https://www.inaturalist.org/projects/alien-to-cyprus-entomofauna
Jakovos Demetriou
Τα είδη που εισάγονται εκτός της φυσικής τους κατανομής θεωρούνται ξενικά. Ένα μέρος αυτών των ειδών τείνει να γίνει εισβλητικό/χωροκατακτηρικό, δηλαδή επιβλαβές για την κοινωνία, την οικονομία, την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον. Οι βιολογικές εισβολές θεωρούνται ένα κρίσιμο οικολογικό πρόβλημα σε όλο τον κόσμο και έχουν επισημανθεί ως μία από τις κυριότερες αιτίες της παγκόσμιας απώλειας βιοποικιλότητας. Μερικά ξενικά χωροκατακτητικά είδη (ΞΧΕ) που είναι παρόντα στην Κύπρο, όπως ο καφέ αρουραίος (Rattus norvegicus) και η κατσαρίδα (Supella longipalpa), έχουν συσχετιστεί με τη μετάδοση ασθενειών και παθογόνων. Επιπλέον, έντομα αποθηκών, όπως διάφορα σκαθάρια (π.χ. Callosobruchus chinensis) και σκώροι (π.χ. Sitotroga cerealella) προκαλούν σοβαρές ζημιές σε γεωργικά και οικιακά προϊόντα. Τέλος, έχει διαπιστωθεί ότι πολλά ΞΧΕ επηρεάζουν αρνητικά τη ντόπια βιοποικιλότητα μέσω του ανταγωνισμού τους με τα εγγενή είδη για τις διαθέσιμες πηγές τροφής, την ενεργή θήρευση αυτόχθονων ειδών ή ακόμη και με την αλλαγή των δομικών και χημικών ιδιοτήτων του περιβάλλοντος. Μερικά ανησυχητικά παραδείγματα στα ύδατα της Κύπρου είναι το λιονταρόψαρο (Pterois miles) και ο λαγοκέφαλος (Lagocephalus sceleratus), των οποίων οι πληθυσμοί αυξάνονται σταδιακά λόγω της απουσίας θηρευτών, μειώνοντας σημαντικά τους πληθυσμούς των ιθαγενών ψαριών. Στην ξηρά, η ξενική εισβλητική ακακία (Acacia saligna) έχει αποδειχθεί ως υπεύθυνη για τη μείωση του πλούτου ειδών χλωρίδας και τη εκτόπιση απειλούμενων φυτικών ειδών.
Κατά τους τελευταίους πέντε αιώνες, ο αριθμός των ΞΧΕ αυξάνεται εκθετικά με τις επιπτώσεις των ξενικών να έχουν γίνει όλο και πιο δύσκολο να διαχειριστούν. Οι ενημερωμένες λίστες και βάσεις δεδομένων που περιέχουν πολύτιμες πληροφορίες για τα ΞΧΕ είναι ζωτικής σημασίας προκειμένου να διαμορφωθεί η εθνική καθώς και η διεθνής περιβαλλοντική νομοθεσία, να προτεραιοποιηθούν οι διαχειριστικές πρακτικές, και να μετριαστούν οι επιπτώσεις των ΞΧΕ. Η έγκαιρη ανίχνευση και παρακολούθηση της παρουσίας, κατανομής και των επιπτώσεων των ΞΧΕ είναι σημαντική για τον στρατηγικό σχεδιασμό στις προσπάθειες διατήρησης, με τους επιστήμονες πολίτες να βοηθούν πολλές φορές αυτές τις προσπάθειες. Συγκεκριμένα στην Κύπρο, πολίτες επιστήμονες βοήθησαν στην καταγραφή ξενικών ειδών όπως ένα πεταλουδόψαρο του γένους Heniochus, το κοτόψαρο Cyclopterus lumpus και το σκαθάρι του δεντρολίβανου Chrysolina americana. Αναφέροντας τα ξενικά χωροκατακτητικά είδη και καταγράφοντας την παρουσία ή τις επιπτώσεις τους, οι πολίτες μπορούν να συμμετάσχουν ενεργά στην επιστημονική έρευνα και να συνεισφέρουν στη διαλεύκανση ενός ίσως από τα μεγαλύτερα οικολογικά προβλήματα της εποχής μας.
Οι πολίτες μπορούν να συμβάλουν στη μελέτη του AIS με πολλούς τρόπους. Η ομάδα μας ενδιαφέρετε για τον έγκαιρο εντοπισμό ΞΧΕ τα οποία δεν έχουν ακόμη ανιχνευτεί στο νησί όπως: το κουνούπι τίγρης (Aedes albopictus), η βρωμούσα (Halyomorpha halys), η φυλλόξερα των σταφυλιών (Daktulosphaira vitifoliae), η πασχαλίτσα αρλεκίνος (Harmonia axyridis), η ξενική μέλισσα (Megaschile sculpturalis) και η Ασιατική σφήκα (Vespa velutina). Ενδιαφερόμαστε επίσης για την χαρτογράφηση της εξάπλωσης ΞΧΕ τα οποία εμφανιζνται στην Κύπρο όπως η κόκκινη καραβίδα των βάλτων (Procambarus clarkii), το κουνουπόψαρο (Gambusia affinis), το κόκκινο σκαθάρι του φοίνικα (Rhynchophorus ferrugineus) και η πεταλούδα των φοινίκων (Paysandisia archon).
Επικοινωνήστε μαζί μας στο martinoulab@gmail.com μέσω Facebook https://www.facebook.com/groups/thethreemosquiteers ή Twitter @afmartinou. Εναλλακτικά, μπορείτε να προσθέσετε τις παρατηρήσεις σας στο iNaturalist Citizen Science Platform και να γίνετε μέλη διαφόρων πρότζεκτ που μελετούν τη βιοποικιλότητα και τα ξενικά είδη της Κύπρου όπως:
Biodiversity of Cyprus: https://www.inaturalist.org/projects/biodiversity-of-cyprus
The Island of Cyprus: https://www.inaturalist.org/projects/the-island-of-cyprus
The Wildlife of the Akrotiri Peninsula, Cyprus: https://www.inaturalist.org/projects/the-wildlife-of-the-akrotiri-peninsula-cyprus
Wildlife of Dhekelia, Cyprus: https://www.inaturalist.org/projects/wildlife-of-dhekelia-cyprus
Alien to Cyprus Entomofauna: https://www.inaturalist.org/projects/alien-to-cyprus-entomofauna
Ιάκωβος Δημητρίου